Kök Hücre Nedir?
İnsan vücudunda her hücrenin bir işlevi vardır. Bu işlevler sayesinde insanlar canlılıklarını devam ederler fakat bu hücrelerin üretilmesi için başka hücrelere ihtiya. duyulur. Hücrelerin üretildiği bu hücrelere kök hücre adı verilir. Kök hücreler bölünerek yavru hücreleri meydana getirirler. Oluşan yavru hücreler yeni kök hücrelere ya da vücudun çeşitli fonksiyonlarını sağlayan özel hücrelere dönüşebilirler. Kök hücrelerin vücutta bulundukları yerler ve görevleri şunlardır:
Kök hücreler ihtiyaç anında gerekli hücrelere dönüşebilme yetenekleri sayesinde pek çok hastalık için tedavi şansı tanır. Kök hücrelerin sağlayabileceği yararlar şunlardır:
Yetişkin Kök Hücreler
İnsan vücudunda yaşam boyu kök hücreler bulunur. Embriyoluktan itibaren yetişkin kök hücreler insan vücudunda bulunmaya başlar ve ihtiyaç duyulan her an kullanılabilirler. Bu kök hücreler kemik iliği ve yağ gibi dokularda az miktarda bulunurlar.
Embriyonik Kök Hücreler
Embriyonik kök hücreler yumurta döllendikten 3-5 gün kadar sonra oluşan hücre yumağından meydana gelir. Bu kök hücreler farklılaşma konusunda yetişkin kök hücrelerden daha başarılıdırlar. Daha fazla hücre tipine farklılaşabilirler.
Hematopoietik Kök Hücreleri
Bu kan kök hücreleri özellikle lösemi tedavisi gören kişilerin kemoterapi sırasında ölen kan hücrelerini yenilemek için kullanılan kök hücrelerdir. Kemoterapi öncesi hastadan alınan kök hücreler kemoterapi sonrası hastayı geri enjekte edilir.
Mezenkimal Kök Hücreler
Mezenkimal kök hücreler vücuttaki her organda bulunan kök hücrelerdir. Öncelikli görevleri kemik, yağ ve bağ dokuyu oluşturan hücrelere dönüşerek vücudu onarmaktır. Özellikle ortopedik hastalıklarda ve otoimmün bozukluklarda tedavi için üzerine araştırmalar yapılmaktadır.
Kök hücre Nasıl Elde Edilir?
Kök hücre; embriyonik dokulardan, yağ dokusu ve kemik iliği gibi yetişkin dokulardan da elde edilebilir. Yağ dokuları, yağ dokusu kök hücrelerinin, özellikle kemik iliğine kıyasla bol miktarda kök hücre toplanması, izolasyonu ve çoğaltılmasında avantaja sahiptir. Hastalarda daha az rahatsızlığa neden olmakta birlikte yağ dokusundan kök hücre elde etmek kolay olduğundan ve çoğu zaman kemik iliği hücrelerinden türetilenlerden daha fazla çoğalma kapasitesine sahip olduğundan, yağ dokusu ideal bir kök hücre kaynağı olarak düşünülebilir. Yağ dokusundan türetilen kök hücreler, güçlü bir yapıya sahiptir, damar hücreleri de dahil olmak üzere çeşitli hücrelere ve yapılara farklılaşma kapasiteleri bulunmaktadır. Dolayısıyla damar oluşumunu destekleyip, kolay erişilebilirlik ve bağışıklık sistemini uyaran maddelerden yoksun olmaları nedeniyle de hastaya minimum sıkıntı verirler. Bu durumda rejeneratif (yenileyici) tıpta kullanım için ideal olarak kabul edilir. Yağ dokusu toplama işlemi, hedeflenecek bölgenin dikkatli bir şekilde belirlenmesi ile başlar. Pratikte ise en sık donör (verici) alanlar uyluk dış, kalça ve karın bölgeleridir. Lokal anestezi altında yapılan işlemde yaklaşık 30 ml yağ özel şırıngalar ile aspire edilerek alınır. Toplanan materyali içeren şırıngalar iki veya üç kez steril serum fizyolojik solüsyonu ile temizlenir, kapatılır ve 30 dakika bekletilir. Daha sonra üstte kalan sıvı atılır ve çökelti elde edilir, kalan yağı içeren enjektörler kapalı şekilde işlenmek üzere steril bir şekilde laboratuvara gönderilir. Çoğaltılan kök hücreleri uygun ortamlarda saklanır. Gereken ve uygun yerlere enjekte edilir. Kolajenaz enzimi ile ayrıştırılmış yağ dokusundan türetilen kök hücreler; yağ dokusu, kıkırdak, kemik, iskelet kas sistemi, nöronal hücreler, endotel hücreleri, kardiyomiyositler ve düz kas dokusu hücreleri dahil olmak üzere çeşitli hücresel türlere farklılaşabilmektedir.
Kök hücre tedavisinin kullanım alanları nelerdir?
. İnce ve derin kırışıklıkların giderilmesi,
. Akne izlerinden kaynaklı çukurların iyileştirilmesi tedavisi,
. Kaza veya yanık sonrası oluşan hasarlı dokuların iyileştirilmesi,
. Saç dökülmesi tedavisi (saç tellerinde kalınlaşma),
. Cilt çatlaklarının tedavisinde,
. Cilt gençleştirmede kullanılabilir.
Kök hücre tedavisi nasıl yapılır?
Uygulama öncesinde uygulanacak bölgeye lokal anestezik krem sürülür. Hastadan alınan laboratuvar ortamında ayrıştırılan ve çoğaltılan hücreler enjeksiyonla cilde enjekte edilir. Uygulama süresi yaklaşık 10-15 dakikadır. Bu uygulama hastanın ihtiyacına ve uygulama yapılan bölgeye göre 2-3 seans yapılır. İki seans arasında altı hafta ara verilir. Dermatoloji doktoru tarafından ihtiyaç duyulursa 4 hafta sonra yeni bir seans ta tedaviye eklenebilir.
Kök hücre tedavisi neden yapılır?
Kolajen dokusunun oluşumundan sorumlu olan derinin genç ve dolgun görünmesini sağlayan kök hücreye fibroblast denir. Kök hücre tedavisiyle fibroblast hücreleri, enjekte edildiği bölgede kolajen ve elastin üretimini tetikleyerek ciltte onarım sürecini başlatırlar.
Cildi onarıyor ve yeniliyor
Kök hücreli yağ enjeksiyonu uygulaması hasarlı dokunun yara izi revizyonu ve rejenerasyonu için halihazırda yerleşik bir tekniktir. Kök hücreli yağ enjeksiyonu, akne izleri, gençleştirme amaçlı kırışıklık ve yaşlanma gibi estetik kusurları onarmak için giderek daha fazla kullanılmaktadır. Yağ dokusu kök hücrelerinin deri içine uygulanması ile deri dokusunda, kırışıklıklarda ve dermal kalınlıkta bir iyileşme sağlanabilmektedir. Deri yaşlanması, kırışıklıklar, güneş hasarı ve foto yaşlanma, ciltte yağ dokusu kaybı gibi estetik prosedürlerde kullanılabilir.